Treść pracy została ujęta w ośmiu rozdziałach. Rozdział pierwszy przedstawia problematykę twórczości w psychologii. Wskazano tu na główne nurty teoretyczne i badawcze opisujące zjawisko. Rozdział drugi jest próbą poszerzenia opisu twórczości w aspekcie kompetencji twórczych. Analizie poddano składniki kompetencji twórczych, a także pojęcia kreatywności, autokreacji i postawy twórczej. Rozdział trzeci dotyczy zagadnień kompetencji twórczych w kontekście funkcjonowania zawodowego jednostki. Zwrócono uwagę na rolę i miejsce tego typu kompetencji we współczesnych organizacjach, procesy innowacyjne, sylwetkę kreatywnego menedżera, a także czynniki środowiska zawodowego stanowiące stymulatory bądź inhibitory działań twórczych. Rozdział czwarty zawiera opis metod stymulowania twórczości jednostek i grup, wypracowanych w ramach psychopedagogiki kreatywności. Ukazano w nim specyfikę metod interaktywnych, ich zastosowanie oraz pełnione funkcje. W rozdziale piątym przedstawiony jest program badań wraz z prezentacją problemów i hipotez, opisem narzędzi, charakterystyką osób badanych i procedury badań. Rozdział szósty zawiera analizę wyników badań, przeprowadzonych na potrzeby weryfikowanych hipotez, zaś rozdział siódmy stanowi interpretację wyników w kontekście dotychczasowej wiedzy w omawianym obszarze. W ostatnim, ósmym rozdziale zawarto wnioski z przeprowadzonych badań wraz ze wskazaniem ich dalszych kierunków, celem wypracowania optymalnego modelu rozwoju kompetencji twórczych. Oczywiście praca nie rości sobie ambicji do odpowiedzi na większość nurtujących badaczy pytań z zakresu twórczości, potwierdza raczej złożoność zagadnienia, jednak uzyskane wyniki badań empirycznych napawają optymizmem i umacniają stanowisko o eksplikatywnym, a nie wyłącznie deskryptywnym charakterze nauki.

Postęp cywilizacyjny, pluralizm życia i wymagania stawiane człowiekowi, a także złożoność problemów, z jakimi się styka w swej działalności, implikuje konieczność ciągłego doskonalenia predyspozycji i rozwijania nowych umiejętności, warunkujących optymalne funkcjonowanie w sferze zawodowej, społecznej, osobistej. W obliczu tych wyzwań istotne jest ukierunkowanie człowieka na rozwój i innowacyjność, a także poszukiwanie czynników optymalizujących jego działalność. Psychologowie zwracają uwagę na problemy, wynikające z aktualnych przemian społeczno-ekonomicznych, technologicznych i kulturowych, które będą wpływać na kondycję psychiczną współczesnego człowieka i stawiać go w sytuacji konieczności "mierzenia się z przyszłością". Fakt ten podkreśla wielu autorów, mówiących o "sytuacji zagrożenia egzystencji" (Ratajczak, 1999). Nowy kształt współczesności z jej psychologicznymi konsekwencjami, akcentowany przez wizjonerów: Tofflera (1999), Fromma (1994), stawia przed psychologią nowe wyzwania, potrzebę dokonywania głębokich przekształceń, dotyczących psychologicznej teorii osoby - "psychologii człowieka globalnego" (Sampson, 1990), od którego będzie zależało funkcjonowanie mechanizmów społeczno-gospodarczych (Reykowski, 1999). Będzie to wymagało prac koncepcyjnych, podejmowanych w ramach psychologii, służących projektowaniu oddziaływań skierowanych na "wzmacnianie" i rozwój człowieka, który będzie gotowy do konfrontacji z wyzwaniami i zdolny do sprostania pojawiającym się problemom. Wspieranie kompetencji, które gwarantują odnajdywanie się w nowych sytuacjach: elastyczności i adaptacyjności, nabywania i poszerzania postawy otwarcia na to, co nowe i nieznane, akceptacji konieczności przemian oraz wzbudzanie w sobie motywacji przełamywania oporu przed zmianą, umiejętności ich inicjowania - stanowi kluczowe zadania dla nauk humanistycznych.

W publikacji poszukuje się odpowiedzi na pytania: Jak stymulować i rozwijać kreatywność i twórczość u dzieci i młodzieży? Jak zmieniać proces kształcenia i przygotowywać młode pokolenia do zmian zachodzących w społeczeństwie i na świecie? Całość pracy składa się z czterech rozdziałów, w których osią rozważań jest twórczość, kreatywność, edukacja, szkoła oraz style kierowania rozwojem i wyzwalaniem cech kreatywnych u dzieci i młodzieży. Rozdział pierwszy przedstawia teoretyczne i metodologiczne rozważania na temat edukacji kreatywnej oraz jej funkcjonowania we współczesnej szkole. W części drugiej zatytułowanej "Obszary kreatywności w edukacji" znalazły się wystąpienia prezentujące problematykę kreatywności w różnych dziedzinach wiedzy. Zamieszczono tu również prace ukazujące uwarunkowania rozwoju postawy kreatywnej. Rozdział trzeci zatytułowany "Pedagogika kreatywna a wspieranie rozwoju dzieci i młodzieży" obrazuje wielostronne możliwości pedagogiki kreatywnej w zakresie efektów rozwojowych i wyzwalania potencjału twórczego. W części czwartej, tj. "Nauczyciel kreatywny w polskiej rzeczywistości edukacyjnej", ukazano nauczyciela jako inicjatora innowacyjnych rozwiązań w zakresie rozwijania kreatywności. Publikacja ta ze względu na zróżnicowanie podejmowanych problemów wnosi istotny wkład do toczącego się od kilku lat dialogu na temat wychowania i kształcenia. Mamy nadzieję, że spotka się z zainteresowaniem wśród studentów, nauczycieli i wykładowców oraz władz oświatowych, albowiem większość publikowanych artykułów odznacza się nowatorskim podejściem do problemów edukacji we współczesnym świecie. Dziękując wszystkim autorom za wysiłek intelektualny w tworzeniu nowych idei i innowacyjnych rozwiązań w zakresie rozwoju jednostki twórczej i kreatywnej oraz zainteresowanie się tą ważną problematyką, zachęcamy do dalszego poszukiwania "drogi" rozwijającej człowieczeństwo w człowieku, stawiania pytań i podejmowania badań. Serdeczne podziękowania składamy prof. zw. dr. hab. Stanisławowi Palce za recenzję, poświęcenie czasu i cenne wskazówki. [Ewa Smak, Stanisława Włoch]